Cookies

We gebruiken cookies zodat deze site goed werkt. Ook kunnen we met cookies advertenties tonen op andere websites. Klik op 'Ja' om alle cookies te accepteren. Meer weten of uw instellingen aanpassen? Ga naar privacy en cookies.

Direct naar content
Project

Proef oppompen brakke kwel Horstermeerpolder voor drinkwater

Wordt aan gewerkt

Waternet onderzoekt in opdracht van gemeente Amsterdam hoe we van het brakke kwelwater in de Horstermeerpolder drinkwater kunnen maken.

Horstermeerpolder

In de Horstermeerpolder is een deel van het grondwater brak. Brak water zit tussen zoet en zout water in. Omdat de polder laag ligt, komt dit brakke grondwater naar boven. We noemen dit ‘brakke kwel’. Dit zoutere water is niet goed voor planten en dieren. Om ervoor te zorgen dat dit water niet in natuurgebieden als de Spiegelplas en het Naardermeer terechtkomt wordt nu zoet water uit het Markermeer via de Vecht de polder ingelaten. Dit zoete water duwt zoveel mogelijk brak kwelwater richting het Amsterdam-Rijnkanaal. Het inlaten van veel zoet water uit het Markermeer heeft invloed op het waterpeil van het Markermeer, dat niet onuitputtelijk is.  

Hoe ontstaat de brakke kwel? 

Door de diepe ligging van de Horstermeerpolder komt veel grondwater als kwelwater naar boven. Aan de randen van deze polder kwelt veel zoet water omhoog. Dat zoete water komt vanuit de hoger gelegen omgeving. In het midden van de polder komt zout water van grote diepte naar boven. Dit zoete en zoute water mengen zich in de poldersloten. Het gemengde polderwater bevat te veel zout. Dat is slecht voor de natuur, maar ook de landbouw. Het zoute polderwater pompen we met gemalen naar de Vecht. Daardoor zorgt het niet alleen in de polder, maar ook in de omliggende gebieden voor problemen met de waterkwaliteit. 

huidige-situatie-brak-grondwater-resizeimage.jpgHuidige situatie: brak grondwater kwelt op in de polder 

Waarom doen we deze proef? 

Het waterschap onderzoekt of we het brakke grondwater al diep in de grond kunnen opvangen en wegpompen. Zo voorkomen we dat het zoute water in de polder omhoogkomt. Dat verbetert het oppervlaktewater wat goed is voor de natuur en biodiversiteit. Op die manier hoeft het zoute water ook niet meer op de Vecht geloosd te worden en hoeft er minder zoet water uit het Markermeer te worden gebruikt. In opdracht van de gemeente onderzoekt Waternet of we van dit brakke water drinkwater kunnen maken.

brakke-kwel-schema-resizeimage.jpg

Nieuwe situatie: door de onttrekking van brak grondwater blijft het water in de polder zoet 

In de volgende video wordt helder uitgelegd hoe we brakke kwel in de Horstermeerpolder willen temmen. Maar ook ontdek je waarom het project Temmen van de Brakke Kwel heet.

Video geblokkeerd.

U kunt deze video niet bekijken omdat tracking cookies uit staan. Lees meer op de privacy- en cookiespagina.

Wat levert de proef ons op? 

Als de proef succesvol is verbeteren we de kwaliteit van het oppervlaktewater wat goed is voor de natuur en de biodiversiteit, hebben we een extra drinkwaterbron en besparen wij zoet water uit het Markermeer. Het project wordt in dat geval ook mogelijk uitgebreid. Bovendien biedt het kansen voor andere polders binnen het waterschap die te maken hebben met brak kwelwater. 

Hoe ziet de proefinstallatie eruit? 

De proefinstallatie bestaat uit een put, de ‘winput’. Die gebruiken we om het brakke water vanuit de diepte op te pompen. Ook is een monitoringsput aangelegd waarmee kan worden gemeten en in beeld gebracht wat de effecten op de omgeving zijn.  Om het brakke kwelwater van de winput naar de rwzi Horstermeer te kunnen afvoeren zijn er transportleidingen aangelegd. Op de rwzi staat een proefcontainer. In deze container worden verschillende proeven gedaan om van het brakke kwelwater drinkwater te maken. Zo wordt er met behulp van de zuiveringstechniek ‘omgekeerde osmose’ het zout en andere stoffen uit het water gefilterd en wordt van brak water zoet water gemaakt. In de proefcontainer wordt onderzocht hoe omgekeerde osmose het best gebruikt kan worden voor dit type water.  

Wanneer? Wat?
2023

Brakke kwel onderzoek 
De informatie over de bodem uit het SkyTEM onderzoek wordt verwerkt in een hydrologisch model van de bodem. Met gegevens over de verdeling van zoet en zout grondwater en de ligging van de kleilagen, weten we precies waar het brakke water zit en kunnen we gericht water onttrekken. 

Drinkwateronderzoek 
In 2023 is gestart met het onttrekken van brak grondwater. Op de rwzi worden verschillende proeven uitgevoerd met het brakke kwelwater.

2022 Brakke kwel onderzoek: 
Om de ondergrond en de verdeling tussen zoet en zout water in de polder en omgeving in kaart te brengen is bodemonderzoek (U verlaat deze site) uitgevoerd. Dit onderzoek is in september 2022 uitgevoerd door SkyTEM met behulp van een helikopter. Omdat de helikopter niet overal heeft kunnen vliegen, zijn in juli 2023 metingen op de grond gedaan.  
2021

Brakke kwel onderzoek: 
De bouw van de proefopstelling. Er werd een put gegraven om het water uit op te pompen, de ‘winput’. Ook werd de transportleiding gelegd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) om het brakke water af te voeren.  

Drinkwateronderzoek: 
Op de rwzi is een speciaal filter, de ‘reverse osmose installatie’, aangelegd om het brakke water te zuiveren. Daarnaast is op de rwzi gestart met proeven voor het zuiveren van het brakke water tot drinkwater en het behandelen van het concentraat. 

2017 - 2019

Brakke kwelonderzoek: 
Voorbereidend werk waaronder bodem- en grondwateronderzoek, vergunningverlening en subsidies, de voorbereiding van technische installaties, de afstemming met belanghebbenden en de aankoop van een perceel voor de grondwateronttrekking.  

Ook is een proefboring uitgevoerd tot 235 meter diepte en zijn peilfilters geplaatst om de bodem en het grondwater te onderzoeken. 

Wie is er betrokken bij de proef? 

Waterschap Amstel, Gooi en Vecht zorgt voor het onderzoek naar de toekomst van de brakke kwel. Gemeente Amsterdam is opdrachtgever voor het onderzoek naar hoe we van het zoute water drinkwater kunnen maken. Uitvoeringsorganisatie Waternet voert de onderzoeken uit. De provincie Noord-Holland en het Deltaprogramma Zoetwater dragen financieel bij aan de proef. 

Meer informatie

Lees dit blog https://www.agv.nl/blog/hoe-we-het-zoute-kwelwater-in-horstermeer-willen-temmen/ (U verlaat deze site)

Of kijk op  de website Winnovatie https://www.winnovatie.nl/innovaties-openbaar/2257634.aspx (U verlaat deze site)

Over de aanleg van de installaties voor het project Temmen van de brakke kwel lees deze pagina  (50) Post | LinkedIn (U verlaat deze site)

Video geblokkeerd.

U kunt deze video niet bekijken omdat tracking cookies uit staan. Lees meer op de privacy- en cookiespagina.

Blijf op de hoogte

30 mei 2024

Van brak kwelwater naar toekomstige drinkwaterbron

Waternet’s proefinstallatie in Horstermeer zet sinds deze week brak kwelwater om in zoet, drinkbaar water. Waternet zoekt naar nieuwe drinkwaterbronnen om ook in de toekomst genoeg water te kunnen leveren.

02 april 2024

Update bodemonderzoek Horstermeer door SkyTem

In september 2022 liet Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Waternet SkyTem innovatief bodemonderzoek uitvoeren. Het doel van dit bodemonderzoek was om de verdeling tussen zoet en zout water in de polder en omgeving in kaart te brengen. Hiervoor werd een helikopter ingezet die op een hoogte van 75 tot 100 meter vloog.

03 november 2020

Voorbereidingen voor proef oppompen brakke kwel gestart

In november 2020 start Waternet in opdracht van het waterschap met de voorbereidingen om proeven te doen met het oppompen van brak kwelwater.

23 juni 2020

Mammoetkies bij proefboring gevonden

Bij de proefboring naar brak water die vorig jaar in de Horstermeerpolder plaats vond, is een mammoetkies gevonden.

26 augustus 2019

Open dag voor bewoners en bedrijven

Op zaterdag 31 augustus 2019 is er van 10.00 uur tot 15.00 uur een Open dag 'Brakke kwel' voor bewoners en bedrijven

05 september 2017

Sonderingen in de polder

Als voorbereiding op de proef gaan we op enkele plaatsen in de polder sonderingen uitvoeren. Dit zijn metingen in de diepe ondergrond.

05 september 2017

Goedkeuring proef brakke kwel in Horstermeer

Het Algemeen Bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht heeft de proef 'Temmen van Brakke kwel’ goedgekeurd. In deze proef gaan we op kleine schaal brak grondwater oppompen uit de Horstermeerpolder.

Andere projecten in de buurt

Waternet gaat samen met agrariër Wilko Kemp een proef doen met natte landbouw om bodemdaling tegen te gaan.

Lees meer

Het gebied rond de Loenderveense Plas is door de Europese Unie aangewezen als Natura2000 gebied. De Gemeente Amsterdam is eigenaar van dit gebied. En ...

Lees meer

Onderhoud Brug Driemond

Wordt aan gewerkt

Waternet laat onderhoud uitvoeren aan de Brug Driemond. Uit de laatste onderhoudsinspectie bleek dat onderhoud nodig is. De werkzaamheden duren ongeve...

Lees meer