Aquathermie

Nieuwbouwwijken

Amsterdam wil jaarlijks 15.000 woningen bijbouwen. Een deel van deze nieuwe woonwijken is al gepland, zoals Haven-Stad (de grootste nieuwbouwwijk ooit) en IJburg 2 (waaronder het Strandeiland). Sommige nieuwe woonwijken komen op plaatsen waar nu nog bedrijfsgebouwen staan, zoals het Amstel III-gebied (tussen de Arena en het AMC). De nieuwe huizen zullen voldoen aan zeer hoge duurzaamheids- en isolatienormen en kunnen daarom worden verwarmd met lage-temperatuurwarmte. Ook zullen ze in veel gevallen koeling nodig hebben. Waternet denkt mee over het toepassen van aquathermie in deze wijken en ook over het gebruik van de lage-temperatuur-restwarmte van datacenters.

Strandeiland

Vanaf 2023 worden op Strandeiland, een van de drie eilanden van IJburg fase 2, 8000 woningen gebouwd. Amsterdam wil van Strandeiland een energieneutraal en mogelijk energieleverend eiland maken, dat is voorzien van een duurzame warmte- en koudevoorziening. Ook willen het waterschap AGV en de gemeente Amsterdam op Strandeiland nieuwe sanitatie toepassen, een innovatief riolerings- en zuiveringsconcept waarin verschillende soorten afvalwater gescheiden worden opgevangen om er weer grondstoffen en energie (biogas en warmte) uit terug te winnen.

Innovatiepartnerschap

Duurzame warmte, afkomstig uit het afvalwater en uit het oppervlaktewater van het IJmeer, zal aan de gebouwen worden geleverd via een lagetemperatuur-warmtenet. Bij de keuze voor zo’n innovatief systeem, waarin afvalwater en energie worden gekoppeld, moet ook goed worden nagedacht over de rollen en verantwoordelijkheden en over de financiering. Waternet en Amsterdam gaan dit samen met geselecteerde marktpartijen onderzoeken via een zogeheten “innovatiepartnerschap”.

Aardgasvrij

Het stadsbestuur wil dat Amsterdam in 2040 aardgasvrij is. Het gemeentelijke programma Aardgasvrij gaat een stedelijke aanpak opleveren voor de bestaande gebouwen, met uiteindelijk een transitieplan voor elke wijk en buurt. Waternet werkt mee aan dit programma om haar kennis van infrastructuur en aquathermie in te brengen. Een aantal projecten loopt vooruit op de gemeentelijke aanpak, vaak op initiatief van woningcorporaties, gebouweigenaren of bewonerscollectieven. Waternet ondersteunt deze initiatieven waar mogelijk met quickscans en in een aantal gevallen ook met haalbaarheidsstudies en businesscaseberekeningen.

Omgevingswarmte

Om deze quickscans sneller te kunnen uitvoeren, is Waternet bezig met het creëren van een “omgevingswarmtekaart” voor Amsterdam. In deze kaart zitten verschillende lagen die (onder andere) het energieverbruik en de energiepotentie van aquathermie-bronnen voor de stad Amsterdam laten zien. Het zijn de bronnen TEO (Thermische Energie uit Oppervlaktewater), TEA (Thermische Energie uit Afvalwater) en TED (Thermische Energie uit Drinkwater). Er is ook een laag die de beschikbare opslagcapaciteit van de bodem laat zien, die nodig is voor de toepassing van WKO’s (installaties voor warmte-koudeopslag). Hiermee kunnen we in één oogopslag zien of de aquathermiebronnen van de verschillende buurten kunnen voldoen aan de warmtevraag van de daar aanwezige gebouwen. Andere lagen in de kaart betreffen onder meer de energiepotentie van daken, de functies van de diverse panden, de panden van woningcorporaties, de restwarmtebronnen, de bestaande warmte- (en koude)netten. Meer informatie over de omgevingswarmtekaart vind je op de volgende pagina.